De ministeries die volgens de Algemene Rekenkamer nog even aan hun stelsel van integriteitszorg moeten trekken, zijn keurig over de partijen verdeeld. Het CDA scoort het beste. En slechtste.
Saskia Stuiveling beschreef het zo: ‘Vier ministeries zijn min of meer op hetzelfde niveau gebleven ten opzichte van 2004. Daarbij gaat het om de Ministeries van Financiën, Defensie, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Dat betekent dat er met name bij deze ministeries nog ruimte is voor verbeteringen in het stelsel van integriteitszorg.’ De overige negen departementen hebben vanaf 2004 prima hun best gedaan.
Maar: waaruit bestaat dat dan – integriteitszorg? Twee dingen. Er zijn hard controls die liggen in de organisatie en eisen die aan medewerkers worden gesteld en er zijn soft controls die in bijvoorbeeld de voorbeeldfunctie van managers zit. En daar wringt de schoen. Een beetje, dan. Een belangrijke conclusie uit het rapport van Stuiveling luidt: ‘Een minderheid van de in ons belevingsonderzoek betrokken medewerkers van departementen, agentschappen en diensten beoordeelt het voorbeeldgedrag en de ethische sturing door de leiding van de organisatie als positief.’
Ook de het integriteitsstelsel telt volgens de Algemene Rekenkamer elf elementen. Integriteitsbeleid is er één van, een gedragscode, interne controle of een onderzoeksprotocol. Drie ministeries (AZ, BUZA en V&W) hebben alle elf de aspecten van integriteitszorg ingevoerd. VROM en OCW tien van de elf. SZW en Binennlandse Zaken negen van de elf, Economische zaken maar acht van de elf. Financiën en defensie hebben maar vijf van de elf aspecten invulling gegeven en Volksgezondheid scoort met slechts vier van de elf aspecten het laagst. Ab Klink, minister, is onlangs genoemd als opvolger van Balkenende. Eén argument in de strijd om de nummer 1 positie heeft JP dan al paraat: hij heeft in ieder geval de integriteitszorg op zijn ministerie een stuk beter op orde.
VWS heeft of kent geen beleidsevaluatie, interne controle, integriteitsaudits, meldingenregistratie, inbreukenregistratie, onderzoeksprotocol of een registratie van bestraffingen (interessante WOB-procedure: alle registers van bestraffingen opvragen van de ministeries. Alleen LNV en VWS hebben die niet). Er is wel een integriteitsbeleid en gedragscode, een risicoanalyse (die dus erg laag uitvalt, blijkbaar) en ze doen wel eens aangifte bij het Openbaar Ministerie. Opvallend is trouwens dat het ministerie van Justitie maar ten dele een integriteitsbeleid heeft. <<
