De kans dat u op weg naar het stembureau wordt aangereden en in het ziekenhuis eindigt (of erger), is groter dan dat uw stem de uitkomst van de verkiezingen (een coalitie in het lokale bestuur) bepaalt. Het was het adagium van een oud-docent politieke wetenschappen in Leiden. Hij stemde dus nooit – hij durfde het risico niet te lopen.
@annsertdam wilde weten hoe het verband tussen politiek en participatie er uit ziet. Een complexe vraag. En een terechte, trouwens. Want waarom gaan we in hemelsnaam stemmen? Waarom zouden we tijd en moeite getroosten om een vakje in te vullen en er he-le-maal niets voor terug te krijgen? Democratische plicht? Waar staat dat in de wet dan?
Morele plicht wellicht! Jegens wie? Wie komt mij ophalen als ik die morele plicht verzaak? Democratie biedt ons toch de vrijheid om geen gebruik van ons kiesrecht te maken? En als we het zo belangrijk vinden, waarom verplichten wij (het volk) verkiezingen dan niet? (Toen kiezen nog verplicht was, was er ook geen honderd procent opkomst. Zo zie je maar weer).
Ik word altijd heel boos als mensen mij het woord misgunnen als ik niet stem. Ze zeggen dat je moet stemmen, anders mag je niet zeuren. Alleen degene die stemt, heeft het recht om mee te praten, vinden zij. Blinde woede vaart dan in mij. De opmerking veronderstelt dat als je wel stemt, je dus ook mag meepraten. Dat is niet juist. Want als we hebben gestemd, schuift slechts een select groepje onderhandelaars om de tafel om een nieuw bestuur te vormen. Ik word nooit uitgenodigd, terwijl ik mijn hele leven heb gestemd. Echt waar.
Maar waarom ik dan stem? Ik vind het mooi, een traditie (geschoold in Leiden, wat wil je). Onze enige sacrale handeling als burger., naast demonstreren, vergaderen en blogjes typen. Want na de stem doet het er niet zo veel meer toe. Laten we daar ook geen doekjes om winden. Wie mijn stem heeft, mag er zonder last en ruggespraak mee doen wat-ie wil. Ik kan bij de daaropvolgende verkiezingen pas verantwoording vragen en aan het antwoord daarop consequenties verbinden.
Morgen ga ik dus naar het stembureau, bevochtig mijn rode potloodje en kleur de partij naar keuze in. Ik vind dat mooi en het voelt goed. Het risico dat een auto mij platrijdt, neem ik voor lief. En als het dan echt moet, dan liefst op de terugweg. Dan had het, hoe illusoir ook, voor mijn gevoel in ieder geval zin … <<