In 1952 voorspelde een computer (UNIVAC) voor het eerst — correct — de uitslag van een presidentsverkiezing. Toen geloofden journalisten dat niet.
CBS, schrijft de Amerikaanse historica Jill Lepore in haar politieke geschiedenis van Amerika, These Truths, noemde het Project X: diep geheim tot een maand voor de verkiezingen van 1952. Toen maakte de zender bekend live de winnaar te voorspellen middels een ‘gigantisch brein’. Dat brein was de UNIVAC – de Universal Automatic Computer; “the first commercial computer in history of the world (Lepore, 2020: 558)”.
Op 4 November 1952 in de CBS studio New York trad de computer de journalistiek binnen; niet vanwege het vertrouwen dat de zender stelde in de rekenkracht, onfeilbaarheid en objectiviteit van UNIVAC (daaraan werd zelfs getwijfeld), maar als uitkomst van een slimme publiciteitsstunt van de makers. Het gebrek aan aandacht voor de ongekende mogelijkheden van computers voor de Amerikaanse samenleving zette John Mauchly aan het denken: ‘Are Computers Newsworthy‘? Een reclamebureau stelde voor UNIVAC de uitkomst van de verkiezingen in 1952 te laten voorspellen.
UNIVAC had toen al miljoenen gegevens voor de Amerikaanse Census Bureau verzameld en op de avond van de uitslag werd vanachter een bord met knipperende schakelaars (de studio was in New York, de computer stond ergens anders, maar tv vereist nu eenmaal beeld) de juiste president aangwezen: Dwight Eisenhouwer, generaal-buiten-dienst.
Dat deed de computer al begin van de avond (om 20.00 uur), na telling van slechts 5 procent van de stemmen. UNIVAC voorspelde een overwinning voor Eisenhouwer, de verzamelde journalisten geloofden die voorspelling niet en veinsden een technisch probleem (om dat aan het eind van de uitzending direct recht te zetten). 1952 Is ook om andere redenen een scharnierpunt in de Amerikaanse politiek: voor het eerst werd een presidentiele campagne (van Eisenhouwer) door een extern bureau begeleid (Campaign Inc.), voor het eerst was televisie een belangrijke factor en voor het eerst werd daar een substantieel bedrag voor vrijgemaakt. De Republikeinen betaalden 1,5 miljoen dollar voor documentaire spotjes (de Democraten besteedden 77.000 dollar aan televisie).
—
—
Lepore, Jill (2020). These Truths. A History of the United States. Norton.
