Wie is voorbereid, is niet verrast. Dus bedenk ik nu al waarom de PVV op 15 maart de grootste partij van Nederland gaat worden. De zittende macht wordt mijn inziens afgestraft op hun eigen essentiële dossiers. De VVD op belastingen en de zwaardmacht, de PvdA op arbeid. AFLEVERING 1: Rot zelf op!
De zwaardmacht en belastingen vormen de kern van elke staat. Zonder geweldsmonopolie en inkomsten is het anarchie en willekeur. En in beide dossiers (Justitie & Veiligheid en de Belastingdienst) gaat het in Nederland even hopeloos mis. Als we de criticasters moeten geloven, is Nederland een anarchie, een maffiabende. Ard van der Steur is inmiddels afgetreden, staatssecretaris Eric Wiebes wacht nog een zware campagne. De concurrentie zal zijn onvermogen orde op zaken te stellen, uitsmeren over de gehele partij, inclusief premier Rutte.
Een afgetreden minister verschoont en zet onder normale omstandigheden toch een rem op het dossier. Tenminste, dat was altijd de mos in de Kamer. Bij Kamerbreed (Radio 1) opende Emile Roemer echter een deurtje naar een – electoraal zeer gunstig – vervolg: wat kunnen we in deze bonnetjes-affaire toerekenen aan de ‘controlfreak’ Rutte?
Normaliter belt de premier bij gevoeligheden meerdere keren per dag met betrokkenen en nu zou hij van niets weten? De retorische vraag stellen is deze beantwoorden. Want niet-bellen is ongeloofwaardig en geloofwaardigheid de klinkende valuta op de politieke markt waar naar de gunst van de kiezer wordt gedongen. Partijen die nu zeggen klaar te zijn met de affaire hebben boter op hun hoofd als ze blijven roeren in de oersoep die uit de erfenis van Ard van der Steur druipt. Twee ministers, een staatssecretaris en een Kamervoorzitter werden geofferd voor een bonnetje … Het blijkt niet genoeg. De scalp van Rutte ligt voor het oprapen.
Dan de Belastingdienst waar de chaos inmiddels zulke proporties heeft aangenomen, dat helemaal niemand er meer verantwoordelijk voor is, behalve de staatsrechtelijke verantwoordelijkheid van de staatssecretaris. Eenmaal won de dienst internationaal aanzicht, in de jaren negentig. Sindsdien is het innen van de belastingen vast onderwerp op economie-redacties. Sterker: deze week plofte een rapport op de mat met daarin de waarschuwing dat innen van belastingen straks misschien helemaal niet meer kan. Zo ernstig is het inmiddels.
Beide affaires raken de staat in haar kern en op beide dossiers rijden VVD-bewindspersonen een scheve schaats. Het is aan de kiezer om het narratief te slikken waarmee Rutte de boer op gaat: wie zich niet wil schikken naar onze normen voor normaal gedrag, rot maar op. Maar met deze affaires aan zijn broek zal dat wel eens precies de uitspraak van de kiezer kunnen zijn: na gebleken gebrek aan normbesef orde op zaken te stellen, is het misschien tijd om zelf eens op te krassen. En is de kans bijzonder groot dat Ruttes oud-collega Geert Wilders Neerlands grootste partij wordt. De PvdA heeft namelijk een ander enorm probleem, waarover in een volgend blog meer.