Wat is precies de meerwaarde van het Wekelijkse Gesprek met de Minister-President? Zouden er echt mensen zijn, behalve stafleden van Rutte, die, gekluisterd aan de buis, toekijken hoe hij vragen herformuleert, ontwijkt of botweg niet beantwoordt? Ik geef toe, ik ben zelf groot fan van de BBC podcast Today in Parliament – onversneden Britse politiek zonder duiding. Ik slaap er op als een malle. Maar spannende radio? Nee, dat is het niet. Het Gesprek op televisie is zo spannend als het Britse parlement op de radio – slaapverwekkend saai.
Nu is spanning een slecht criterium voor journalistiek. Het kan, zeker, maar het is geen uitgangspunt. Zo bezien is er hoop voor Het Gesprek. Ik weet alleen niet welke. Als spanning het criterium niet is, wat is het journalistieke criterium voor dit gesprek dan wel? Verantwoording legt Rutte af in de Tweede Kamer. Daarvoor hoeft hij niet naar de Haagse bezemkast om op schoot bij de parlementaire pers te kruipen – ik bedoel dat letterlijk, trouwens. Die studio is natuurlijk te klein om fatsoenlijk een premier te kunnen ontvangen.
Heeft het gesprek een agenderende functie dan? Zit Rutte er als Grote Signaleerder van Maatschappelijke Problemen? Kan, maar is staatsrechtelijk een lastige. Rutte mag zich in het gesprek niet uitlaten over de dossiers van collegae-ministers – het non-interventie beginsel. Zo hebben we dat nu eenmaal afgesproken.
Tijdens mijn opleiding politieke wetenschappen vertelde een docent dat de wekelijkse persconferentie en het Gesprek de president macht geeft. Hij kan de (geheime) besprekingen in de minsterraad naar zijn hand zetten en publiekelijk herformuleren. Zo haalt hij dwarsliggers in de Trevezaal alsnog binnen boord.
Probleem: wij, publiek en journalistiek, kunnen dat niet controleren. We weten namelijk niet wie dwars lag – de ministerraad is immers geheim. Het wekelijkse moment tussen premier en pers is dus vooral voor hem heel belangrijk. Zo lang wij niet weten wat achter gesloten deuren plaatsvond, is het belang er voor ons dus niet.
Blijft er weinig over dan te kijken naar een steekspel tussen ambitieuze verslaggevers en een premier die aan handen en voeten is gebonden. En dat is zeer vervelende televisie. Dat kan en moet anders. Zonde zendtijd, toch? De vraag luidt nu: hoe? Hoe kunnen we politiek journalistiek bedrijven zonder politici?
Want laten we eerlijk zijn – zonder persoonlijk drama zoals bij de PVV vorige week staat Het Gesprek Met De Minster-President symbool voor de verslaggeving in en rond het Binnenhof. Ambitieuze verslaggevers zoeken steekhoudende verhalen bij autistische politici. En dat autisme – het onvermogen om te reageren op iemand die met jou wil communiceren – neemt tijdens campagnes alleen maar toe. En in de aanloop er naartoe is het ook al niet best …
… ik heb Wilders tijdens het interview over het vertrek van twee fractiegenoten toch vooral zijn programma horen oplepelen. Geef hem ongelijk hoor. Maar waarom kappen we dat niet gewoon af? Hadden we niet meer tijd kunnen investeren in de twee fractiegenoten? Zij gaven een persconferentie en verdwenen uit beeld. Hoe gaat het nu met ze?
Trouwens, wat stond er nu precies in dat verkiezingsprogramma van de PVV? Wat denken andere partijen over … zeg: Europa – best belangrijk? Staat de PVV echt wel zo alleen of zijn er fracties in de Kamer (SGP) die net zo cynisch zijn? Zijn ze dat altijd al geweest of is dat cynisme ingegeven door de ontwikkelingen van de laatste tijd? Is dat cynisme iets typisch Hollands (zeikerds zijn we) of een Europese trend? En welke ontwikkelingen zijn dat dan? Wat merken mensen daar nu precies van in hun dagelijks leven? Zo ja, wie dan het meest (ten positieve en negatieve) en wie dan het minst? Kortom: zou er een Haagse redactie mogelijk zijn die overal komt, behalve in Den Haag? #dtv