Elke twee weken schrijf ik een column voor Soulfood Radio, het beste muziekprogramma van Nederland op Unity FM, elke zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur. Deze week het thema revolutie.
In de populaire cultuur krijgen stijlbreuken al snel de kwalificatie ‘revolutionair’. Iedereen kan op de scharnierpunten van de popgeschiedenis de bekende namen opdreunen: Robert Johnson, Miles Davis, Charlie Parker, Jimmi Hendrix, Cobain, De La Soul. Ze hebben de muziek verrijkt met nieuwe invalshoeken waar anderen zich aan konden laven.
Ze kwamen met nieuwe invalshoeken waarmee anderen de muziek verder brachten – in sociaal wetenschappelijke termen een paradigmashift. Eén van die paradigmashifts is geen stijlbreuk van muzikanten, maar een nieuw distributiekanaal voor hun product. Op 1 augustus 1981, ‘s nachts om 00:001 werd MTV geboren.
Dit jaar is het dertig jaar geleden dat MTV de populaire wereld op zijn kop zette. Op dat heel exacte tijdstip startte de redactie met veel zelfvertrouwen en een vooruitziende blik The Buggles met Video Killed The Radio Star. Het nummer (uit 1979) was de eerste videoclip en daarmee introduceerde MTV direct een noviteit die een gi-gan-tische impact op de muziekindustrie zou hebben.
Die industrie heeft de afgelopen dertig jaar een gedaantewisseling ondergaan. Zowel in volume (afgemeten in geld en productie) als in structuur. Nieuwe bands hebben internet omarmt om in veel directer contact met hun publiek te komen. Platenmaatschappijen zijn uit de keten gesneden, muzikanten zijn distributeur, zakenman, manager en componist in één.
MTV heeft niet alleen het publiek in contact gebracht met popmuziek, de popmuzikant is met MTV heel direct in contact met zijn en haar publiek gekomen. De verbinding is direct, de hiërarchie verdwenen. MTV heeft niet de muzikanten of het publiek, maar de muziek zelf bevrijd. Dan is een gebeurtenis, en zeker die van 1 augustus 1981 om één minuut over twaalf, met recht een revolutie. <<