Nieuws is een feit in een context. Dat bewijst het laatste hoofdstuk in de casus NRC/Prins Friso maar weer eens. In Pauw & Witteman verklaarde Peter Vandermeersch vrijdag te hebben geweten dat Friso lang (45 minuten) was gereanimeerd. Na discussie op de redactie, overleg met specialisten in Nederland en Oostenrijk besloot hij echter om dit ‘feit’ niet te vermelden. Het zou alleen maar leiden tot speculaties. De redactie kreeg bij specialisten al niet helder of lang reanimeren nu schadelijke gevolgen zou hebben of niet. Meld maar niet, was de conclusie. Dus loog Jannetje Koelewijn – zij melde dat ze niet wist hoe lang er was gereanimeerd.
Dus bleef het blote feit dat er lang was gereanimeerd, uit het artikel. Het blote feit dat er geen sprake was van een schedelbasisfractuur (wat rondbuzzde) kwam wel in de kolommen van de krant. De grond waarop Vandermeersch tot deze opvallende keuze kwam, ligt blijkbaar niet in de wens om zo feitelijk mogelijk verslag te doen van de gezondheidssituatie van Friso. Als dat namelijk het geval was, hadden beide ‘feiten’ in het artikel gestaan. Er is blijkbaar afgewogen – op basis van een context. De vraag is nu: welke?
Vandermeersch wil nieuws op een positieve manier brengen. Het gerucht ontkrachten dat Friso een schedelbasisfractuur had, draagt daaraan bij. Want, concludeerde de redactie blijkbaar: wie geen schedelbasisfractuur heeft, loopt minder risico op ernstig letsel dan slachtoffers die wel een schedelbasisfractuur hebben. De effecten van langdurig reanimatie zijn onduidelijker – onduidelijkheid leidt tot speculaties en die zijn zelden positief. Dat wil de krant niet. Dus maakt NRC er geen melding van. Een week na dato pakt die keuze diametraal verkeerd uit.
‘Geen schedelbasisfractuur’ gaf ons hoop. Daarin slaagt de krant dus. Maar die hoop bleek vals en is door de langdurige reanimatie ons diep in de schoenen gezonken. Friso ontwaakt waarschijnlijk nooit meer uit zijn coma. De krant had ons daarop kunnen voorbereiden als ze een andere context had gekozen om de feiten in te presenteren. De krant heeft geprobeerd ons gemoed te managen, waar het verhaal had moeten gaan over de gezondheidstoestand van Friso.
Zoals ik eerder schreef, kan je daar alleen maar over berichten als je een trend waarneemt. Als je de feiten laat ontwikkelen. Als er een verschil is tussen Friso bij binnenkomst en nu. Jannetje Koelewijn heeft gescoord en schreef vorige week een artikel dat ons moed moest geven. Als ze een langere adem had gehad, als Vandermeersch geduld had betracht, had het NRC nu een prachtig verhaal gehad. Feitelijk, volledig en in de juiste context – namelijk die van de fysieke conditie van Friso, de emoties van de familie en de vraag wat er nu gaat gebeuren. <<